Çin Basınında Atatürk'ün Ölümü üzerine çıkan haberler

0

KUTÜLAMARE ZAFERİ (29 Nisan 1916)



KUTÜLAMARE ZAFERİ (29 Nisan 1916)


Kutülamare zaferi tarihimizde İngilizlere karşı almış olduğumuz önemli zaferlerden birisidir. 1. Dünya Savaşının en büyük sebeplerinden birisi Osmanlıyı paylaşım savaşıydı. İngilizler Osmanlıyı paylaşmayı Sykes-Picot Anlaşması yaparak plan koymuşlardı. 1. Dünya Savaşına girdiğimiz gibi İngilizlerin iki önemli planı devreye koyuldu. Birincisi Süveyş kanalıyla sömürgelerine giden yolları kontrolünü sağlamak. İkincisi petrol yollarını ve petrol yataklarının İngiliz hakimiyetine girmesini sağlamak. İngilizler petrolün güvenliğini sağlamak ve hakimiyetini alabilmek için Mezopotamya Seferini Osmanlı’nın savaşına girmesinin (fiilen Savaşa girişimiz 29 Ekim 1914) ardından iki hafta sonra 14 kasım 1914’te İran petrolünün Abadan’ın tam karşısını Fav’a asker çıkardı. Ardından bir hafta sonra Basra’ya çıkarma yaptı.  

Halil Paşa (Yuvarlak Resim) Halil paşa ile Goltz Paşa Oturuyor

General Townshend ve İngiliz Subaylar
Kutülamare'de bulunan İngiliz sömürgelerinden gelen Hintli askerler
Osmanlı’nın Çanakkale’de İngilizlere yaşattığımız tarihi zaferden sonra İngilizlerin morali çok bozuldu. Sömürgelerinde oluşabilecek olumsuz etkileri düşünerek, yenilgiyi kapatacak bir harekata devam etti. 29 Eylül 1915 Kutülamareye ilerledi. İngilizler Bağdat’a doğru yürüyordu. Osmanlı 27 Eylül’de bu yürüyüşü durdurdu ve 22 kasım günü Selmanpak’ta İngilizleri yenilgiye uğrattı. İngilizler savunma yapmak amaçla Kutülamare’ye çekildi. Osmanlı devleti 6. Orduya başında Alman Mareşal Goltz Paşanın bulunduğu Halil Bey (Enver’in Amcası), Kazım Bey (Karabekir) komutasında başka tümenleri de dahil ederek bir ordu oluşturdu. 3 aralık 1915’te İngilizler Kutülamare’de kuşatıldı. Goltz paşa kuşatma sırasında rahatsızlaşır yerine Halil Paşa komutanlık yapar.  4 ay 23 gün karşılıklı kanlı savaşların olduğu Kutülamare’de Osmanlı İngilizlerin yiyecek yollarını tıkar ve İngilizleri açlığa mahkum bırakır. General Townshend günlüğünde teslim olmadan önceki günlerde ”günde 20 kişi açlıktan ölüyordu.” diyor. Ayrıca günlüğünde Osmanlı’nın kuşatmadaki başarısı sayesinde açlıkla mücadelede eden İngilizler “öküz, at, katır ne varsa yedik” diyor.

İngiliz subayı günlüğü ve Osmanalıya teslim olan İngilizlerle çekilen fotoğraf

1 milyon Sterlinlik rüşvet

General Towshend Halil Paşa’ya 26 Nisan 1916 günü temsilci gönderir görüşme ister. Görüşmede İngilizlerin Basra’ya doğru geri çekilmesine izin vermesine karşılık tüm cephanenin Osmanlıya verilmesini ve şahsına 1 Milyon Sterlinlik rüşveti önerir. Halil Paşa cephaneye ihtiyaçlarının olmadığını havaya uçurabileceklerini ve rüşveti kabul etmediğini söyler. Akşamında İngiliz casusu Lawrence mektup gönderir. Rüşveti iki katına çıkarırlar ve hükümete vermeyi önerirler. Fakat Halil paşa bunu da kabul etmez. 29 Nisan 1916 sabahı büyük patlamalar duyulur. İngilizler teslim olmadan önce tüm cephaneyi havaya uçururlar. Kendilerine yardım gelemeyeceğini anlayan ve açlıkla mücadele eden İngiliz ordusu komutanı General Townshend 29 Nisan 1916 da teslim oldu. Osmanlı Çanakkale’den sonra büyük bir zafer kazanmıştı. İngilizler 5 general, 481 subay, 13.000 er teslim oluyordu. Britanya tarihinde 1781’de Yorktowndaki toplu teslim olmadan sonraki ikincisidir.

Bugün Çarpıtılan Gerçeklik

Bugün sürekli ittihat Terakki kurmaylarına eleştiri yağdırılıyor. Zorla savaşa soktular, başarısızlardı İttihat Terakki vatan düşmanıydı gibi asılsız eleştiriler yapılıyor. Aslında İttihat Terakki askeri anlamdaki başarısı sayesinde bugün Kut zaferinden, Çanakkale zaferinden, Medine müdafaasından ve Kurtuluş Savaşı kahramanlığından bahsediyoruz. Çünkü Osmanlı 1914’den öncesine kadar iki kademeden oluşuyordu. Birincisi Alaylılar, ikincisi mektepliler 1914 yılında Enver Paşa Harbiye Nazırı olunca ordudan alaylıları tasfiye eder ve mekteplileri ordu yönetiminde bırakır. Fahreddin Paşa, Kazım Karabekir, Halil Paşa, Mustafa Kemal gibi İttihatçı, memleketini seven, askerliğin modern kurallarını bilen ve cephede en önde duran komutanlarımız olmasaydı. Bugün bu zaferlerden bahsetmek mümkün olmayacaktı.

KAYNAK :
[1]Atlas Tarih Dergisi “Kut 100 Yaşında” Sayı:39, 2016 S.74-77
[2]Atlas Tarih Dergisi Özel Sayı “100. Yılında Birinci Dünya Savaşı” Sayı:30, 2014 S.78-95

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılar 

Halil Paşa'nın, Kût'ül-Amâre'nin Osmanlılar tarafından ele geçirildiğini ve 5'i general olmak üzere 500 subay ve 13 bin İngiliz askerinin esir alındığını müjdeleyen telgrafı

İngilizler Kutülamare'de

General Townshend teslim olduktan sonra çekilen fotoğraf



Kût'ül Amâre Zaferi sonrası Almanya'da yayınlanan ve Türkleri, İngiltere'nin sembolü olan aslanı "terbiye ederken" gösteren bir karikatür.


Yorumlar

Yorum Gönder